راهنمای مطالعه
دوندگان مبتدی اغلب به این موضوع فکر می‌کنند که دوام کفش‌های دویدن چقدر است. البته پاسخ این پرسش قطعی نیست چون برای جواب دادن به آن باید پرسش‌های بسیار بیشتری را پاسخ داد تا عمر مفید کفش مشخص شود.
اول از همه باید بدانید که کفش دویدن باکیفیت قطعاً دوام بیشتری نسبت به برندهای کمتر شناخته‌شده خواهد داشت. شاید بتوان از کیفیت برخی چیزها کاست اما هرگز نباید کیفیت کفش را فدا کرد.
نکته دیگری که باید مدنظر داشت این است که آیا مستعد مصدومیت هستید یا خیر. اگر به دویدن با کفش‌های کهنه و فرسوده ادامه بدهید احتمال ابتلا به صدماتی همچون درد پا و ساق پا وجود دارد.
هنگامی که بحث زمان تعویض کفش دویدن مطرح می‌شود باید در نظر داشت که توصیه‌های مطرح شده صرفاً جنبه راهنمایی دارند و این زمان برای هر شخصی متفاوت است. من دوستی دارم که با یک جفت کفش می‌تواند 3200 کیلومتر را طی کند. آیا این عدد طبیعی است؟ خیر اما او به هر حال قادر است تا زمانی که کفش‌هایش تکه و پاره شوند به استفاده از آنها ادامه بدهد و حتی مصدوم هم نشود.
عمر مفید کفش‌های دویدن چقدر است؟
برای دونده تفننی که به طور متوسط حدود 20 تا 24 کیلومتر در هفته می‌دود، یک جفت کفش دویدن حدود 6 تا 8 ماه برایش دوام خواهد داشت. چگونه این عدد محاسبه می‌شود؟ بررسی مسافتی که بیشتر دوندگان قادرند با یک جفت کفش پشت سر بگذارند برای محاسبه این عدد لحاظ می‌شود.
اگر در هفته 32 کیلومتر بدوید یعنی اینکه کفش شما بین 4 تا 6 ماه دوام خواهد آورد پس سالانه به دو یا سه جفت کفش جدید نیاز پیدا خواهید کرد.
رهگیری مسافت طی شده
منطق حکم می‌کند که پس از طی کردن مسافتی معادل 500 تا 750 کیلومتر، کفش دویدن را جایگزین کنید. اپلیکیشن‌هایی وجود دارند که دویدن شما را رهگیری خواهند کرد و همچنین این امکان را در اختیارتان قرار می‌دهند تا مشخص کنید که کدام کفش را مختص این کار پوشیده‌اید.
این موضوع همچنین شامل کفش‌های تمرین نیز می‌شود. کفش‌های مسابقه را باید در فواصل زمانی کوتاه‌تر نسبت به کفش‌های تمرین عوض کرد. بااین‌حال، میزان استفاده از کفش‌های مسابقه به اندازه کفش‌های تمرین نیست.
نشانه‌های نیاز به تعویض کفش
اگر نمی‌دانستید یا فراموش کردید که میزان مسافت طی شده با یک جفت کفش را رهگیری کنید چه باید کرد؟ در چنین وضعیتی چند کار می‌توان انجام داد.
احساس درد حین دویدن: هر نوع درد یا ناراحتی ناگهانی نشانه نیاز به تعویض کفش است. اگر ساق، زانو یا مفاصل شما درد بگیرند قطعاً نیاز به تعویض کفش دارید. تیر کشیدن ناگهانی یک زانو به معنی پیچ خوردن است آن اما اگر هر دو زانو تیر بکشد به احتمال بسیار زیاد، ایراد از کفش خواهد بود.
کفش را پشت و رو کنید: اگر بخش اعظمی از آج کفش فرسوده شده است باید آنرا جایگزین کنید. اگر آج کمی باقی مانده یعنی اصطکاک اندکی وجود دارد و نشانه به پایان رسیدن عمر مفید کفش است. کف کفش دوام بسیار بیشتری نسبت به کفی آن و توانایی بیشتری در جذب همه ضربات دارد. به همین دلیل اگر کف کفش از بین برود، زمان بازنشستگی آن فرا رسیده است.
فرسایش غیریکنواخت: الگوهای فرسایش غیریکنواخت نشانه نیاز به تعویض کفش است. ممکن است که برخی از نقاط کفش دارای آج اما برخی نقاط دیگر کاملاً فرسوده شده باشند که در این صورت باید به فکر کفش جدید بود.
جذب ضعیف ضربه: اگر به صورت ناگهانی یکایک ضرباتی ناشی از برخورد پاها با زمین را احساس می‌کنید یعنی اینکه کفی کفش و خاصیت ضربه‌گیری آن از بین رفته است. درست است که کفش‌های قدیمی راحتی کفش‌های جدید را ندارند با این حال نباید به گونه‌ای باشد که تک‌تک ضربه‌ها را حس کنید.
تاول‌های جدید: اگر اخیراً مسافت دویدن را افزایش نداده‌اید و از جوراب‌های دویدن مرغوب استفاده می‌کنید، تاول‌های جدید نشانه نیاز به تعویض کفش است.
آیا استفاده همیشگی از کفش دویدن کار نادرستی است؟
خیر با این حال از لحاظ اقتصادی به صرفه نیست. هر کیلومتری را که پشت سر می‌گذارید روی کفش اثر دارد. اگر دارای ساعت هوشمندی هستید که تعداد گام‌ها را در طول روز ثبت می‌کند، باید نگاهی به آن بیندازید.
حتماً می‌دانید که در مورد چه چیزی صحبت می‌کنم. ساعت هوشمند شما را مطلع خواهد کرد که روزانه به طور متوسط چند گام بر‌می‌دارید. ابتدا تعداد گام‌ها را نشان می‌دهد سپس آنرا تبدیل به مایل یا کیلومتر می‌کند. با هر گامی که بر می‌دارید، عمر مفید کفش یک گام به پایان نزدیک می‌شود.
اگر قصد محافظت از کفش خود و صرفه‌جویی مالی دارید باید کفش را صرفاً هنگام دویدن بپوشید.
محافظت از کفش
اگر قصد افزایش عمر مفید کفش دویدن را دارید چند کار مشخص می‌توانید انجام بدهید.
به عنوان مثال، استفاده از کفش دویدن صرفاً هنگام دویدن، اقدامی آسان است که می‌توانید انجام دهید. از آنجایی که حتی برداشتن یک گام نیز از عمر مفید کفش کم می‌کند به همین دلیل هر چه مسافت کمتری را با کفش دویدن طی کنید، طول عمر آن افزایش خواهد یافت.
نکته بعدی اینکه هرگز بدون باز کردن یا شل کردن بندها، کفش دویدن خود را از پا در نیاورید. در آوردن کفش با بندهای بسته یا قراردادن یکی از پاها پشت لنگه کفش پای مخالف برای خارج کردن آن از پا کار درستی نیست.
درآوردن آنی کفش پس از دویدن روشی دیگر برای مراقبت از کفش است. اگر کفش کثیف شده، بلافاصله پس از درآوردن آنرا تمیز کنید.
هرگز کفش را داخل خشک‌کن نیندازید یا از دستگاه خشک‌کن برقی چکمه استفاده نکنید. اگر کفش‌‌تان خیس شد روزنامه داخلش قرار بدهید تا خشک شود.
و نهایتا،ً چرخشی کردن استفاده از کفش‌ها نیز ایده خوبی برای افزایش طول عمر آنهاست چون با این کار به کفش زمان کافی برای بازیابی کفی‌اش می‌دهید. همواره سعی می‌کنم که دست‌کم دو جفت کفش داشته باشم و به صورت چرخشی از آنها استفاده کنم. سپس به محض اینکه از یک جفت حدود 120 کیلومتر استفاده کردم، کفش جدیدی را جایگزین خواهم کرد.
سایر عوامل
اگه زیاد روی سطوح ناهموار، سنگ یا سنگ‌ریزه می‌دوید، باید زودتر کفش‌های‌تان را تعویض کنید. همواره حس بدن را حین دویدن تحت نظر داشته باشید تا اگر احساس ناراحتی و درد کردید کفش را عوض کنید.
سایز و وزن هم عوامل تاثیرگذار هستند. طول عمر کفش دونده‌ای با جثه کوچک که کارآمد حرکت می‌کند نسبت به دونده‌ای دیگر با جثه بزرگ‌تر، بیشتر است. با این حال، عملکرد برخی افراد خارج از قواعد رایج است و می‌توانند مدت‌ها از یک کفش بدون اینکه مصدوم شوند استفاده کنند.
تنها به ندای بدن خود گوش دهید و حواس‌تان به کفش باشد. تامین رضایت و سلامت پاها مترادف است با سال‌ها دویدن لذتبخش.
